Test: Het Bosch Smart System biedt e-bikers een scala aan ondersteuningsniveaus, maar velen benutten slechts een fractie van hun potentieel. Met een dozijn verschillende rijmodi is het gemakkelijk om het overzicht te verliezen. Fabrieksinstellingen blijven vaak onaangeroerd, waardoor waardevolle mogelijkheden om je aan te passen aan je eigen rijstijl en favoriete terrein, verloren gaan. We hebben de modi uitgebreid onderzocht, ze op de testbank geanalyseerd en hun kenmerken in kaart gebracht om de vraag te beantwoorden: wat zijn de verschillen, welk niveau is geschikt voor welk doel en hoe haal je het maximale uit je Bosch e-bike?
Het Bosch Smart System is waarschijnlijk het meest gebruikte aandrijfsysteem op e-bikes, althans in dit land – van alledaagse stadsfietsen tot krachtige e-mountainbikes. Een belangrijke factor voor het succes is de hoge mate van aanpasbaarheid, die vooral tot uiting komt in de verscheidenheid aan beschikbare ondersteuningsmodi. Maar deze verscheidenheid kan ook overweldigend zijn. Wie niet actief aan de slag gaat met de instellingen in de bijbehorende Flow-app, mist soms aanzienlijk potentieel. Het is de moeite waard om de verschillen tussen de modi te begrijpen om de rijervaring te optimaliseren – of het nu gaat om een ontspannen rit, sportief trailrijden of dagelijks woon-werkverkeer.
De basisprincipes van Bosch e-bike-modi: wat u moet weten
Voordat we ingaan op de technische details van de afzonderlijke fasen, is het belangrijk om enkele basisvoorwaarden van het systeem te verduidelijken.
Vier modi op dit moment: Selectie via de Flow-app
Belangrijk is dat het Bosch-systeem altijd maar vier ondersteuningsniveaus tegelijk actief op de fiets biedt. Deze kunnen worden doorlopen met de bedieningseenheid op het stuur. Om echter uit het volledige aanbod van beschikbare modi te kiezen of de volgorde aan te passen, is een verbinding met de Bosch eBike Flow-app op uw smartphone essentieel. Het menu-item voor het aanpassen van de modi vindt u in de instellingen van de e-bike. Iets verborgen onderaan de pagina bevindt zich de optie "Lijst aanpassen". Hier kunnen gebruikers maximaal vier favorieten selecteren uit een lijst met alle rijmodi die voor hun systeem zijn ingeschakeld en deze overzetten naar de fiets. Het wijzigen van de modi zelf duurt slechts enkele minuten en kan eenvoudig vóór een rit worden gedaan.
Niet elke modus voor elke fiets
De beschikbaarheid van de ongeveer twaalf modi hangt af van verschillende factoren. Niet elke motor kan elke modus aansturen. Het meest opvallende voorbeeld is de "Race"-modus, die exclusief is gereserveerd voor de Performance Line CX Race-motor. Evenzo kan een "eMTB"-modus die is ontworpen voor sportief gebruik niet worden geladen op een Active Line-motor die is ontworpen voor gebruik in de stad.
De fietsfabrikant heeft echter het laatste woord over de beschikbare opties. Zij bepalen welke modi beschikbaar zijn voor de eindklant tijdens het configureren van de e-bike. Deze keuze is over het algemeen gebaseerd op het beoogde gebruik van de fiets. Als een in dit artikel besproken modus niet beschikbaar is op uw fiets, is de fabrikant verantwoordelijk voor het maken van de keuze. De ervaring leert echter dat de kans klein is dat een ontbrekende modus later via een software-update wordt toegevoegd.
Drie filosofieën: lineair, progressief en adaptief
Om de verscheidenheid aan modi te ordenen, kunnen ze worden onderverdeeld in drie basiscategorieën die verschillen in de manier waarop ze hun kracht overbrengen: lineaire, progressieve en adaptieve modi.
Lineaire rijmodi: voorspelbaar en constant
De lineaire modi zijn de voorlopers van Bosch-ondersteuning en zijn bij de meeste fietsers welbekend: Eco, Tour, Sport en TurboHun centrale kenmerk is een vaste ondersteuningsfactor. Deze factor bepaalt welk percentage van het vermogen van de fietser de motor bijdraagt. Als de fietser bijvoorbeeld 100 watt trapt en de ondersteuningsfactor 100% is, voegt de motor ook 100 watt toe, wat resulteert in een totaal vermogen van 200 watt tijdens de rit. Deze factor blijft constant over het gehele vermogensbereik van de fietser.
Het resultaat is een zeer voorspelbare en soepele rijervaring. Je weet te allen tijde precies wat je van de motor kunt verwachten. Dit maakt de lineaire modi bijzonder aantrekkelijk voor toerrijders, omdat ze geen verrassingen opleveren en het energieverbruik bovendien gemakkelijker te berekenen maken.
Progressieve (dynamische) rijmodi: intuïtief en sportief
De tweede groep zijn de progressieve modi, die Bosch zelf 'dynamisch' noemt. Deze omvatten de klassieke eMTB-Mode en de modernere varianten Rondleiding+ en eMTB+In tegenstelling tot de lineaire modi varieert de ondersteuningsfactor hier afhankelijk van hoe hard de fietser trapt. Bij lichte pedaaldruk is het ondersteuningsniveau laag, wat resulteert in een zeer natuurlijk startgedrag. Verhoogt de fietser zijn inspanning – bijvoorbeeld op een helling of bij accelereren – dan neemt het ondersteuningsniveau dynamisch toe en levert de motor aanzienlijk meer stuwkracht.
Dit gedrag biedt verschillende voordelen: het creëert een dynamischere, natuurlijkere rijervaring die meer aansluit bij conventioneel fietsen. Vooral bij sportief gebruik, zoals e-mountainbiken, verbetert dit de bestuurbaarheid op technische of gladde trajecten aanzienlijk. Een ander voordeel is de verminderde noodzaak om constant te schakelen tussen ondersteuningsniveaus. De modus past zich vrijwel automatisch aan de rijsituatie aan en bestrijkt een breed scala van lichte ondersteuning tot krachtige stuwkracht.
Adaptieve rijmodi: de intelligente assistenten
De derde categorie zijn de adaptieve modi, waaronder: Auto, vracht en Eco+ Deze modi gaan een stap verder en betrekken aanvullende sensorgegevens, zoals hellingshoek, snelheid of cadans, bij de berekeningen om de ondersteuning optimaal aan te passen aan de betreffende rijsituatie. automobielZo regelt de modus de ondersteuning volledig automatisch, waardoor de fietser zich volledig op het verkeer of het landschap kan concentreren en de gekozen trapfrequentie kan aanhouden. CargoDeze modus is speciaal geoptimaliseerd voor e-cargofietsen en biedt krachtige maar soepele ondersteuning voor het vol vertrouwen verplaatsen van zware ladingen. Vanwege hun complexiteit en afhankelijkheid van reële omgevingsinvloeden zijn deze modi niet opgenomen in onze laboratoriumtests op de testbank, omdat de rijsituatie daar niet realistisch kan worden nagebootst.
Op de testbank: de Bosch e-bike-modi in directe prestatievergelijking
Om de theoretische verschillen om te zetten in meetbare data, hebben we de lineaire en progressieve modi gedetailleerd geanalyseerd op een vermogenstestbank. Een recente Bosch Performance Line CX-motor (Gen 5) diende als testsysteem. Alle modi werden teruggezet naar de fabrieksinstellingen, met één uitzondering: de Turbo- en eMTB+-modi werden ingesteld op hun maximale vermogen van 750 watt en 100 Newtonmeter koppel met behulp van de beschikbare prestatie-upgrade, aangezien we ervan uitgaan dat de meeste rijders deze optie gebruiken.
De prestatiecurven in detail
De resulterende vermogenscurves laten zien hoeveel motorvermogen (Y-as) er wordt geleverd voor een bepaald vermogen van de rijder (X-as). Hier zijn de twee hoofdgroepen modi duidelijk van elkaar te onderscheiden. De lineaire modi (Eco, Tour, Sport, Turbo) vertonen een rechte, gestaag stijgende curve. De progressieve modi (Tour+, eMTB, eMTB+) daarentegen vertonen een "bollende" curve: ze beginnen vlakker en stijgen vervolgens exponentieel naarmate het vermogen van de rijder toeneemt.
- Turbo & eMTB+: Bovenaan de prestatiegrafiek staan de Turbo- en eMTB+-modus. Hun curves zijn vrijwel identiek in het hogere vermogensbereik, beginnend bij ongeveer 200 watt rijvermogen. De eMTB+-modus is in wezen de progressieve versie van de Turbo-modus. Bij lagere vermogensniveaus levert hij merkbaar minder stuwkracht, wat de controle verbetert. Zodra er echter vermogen wordt gevraagd, trekt hij krachtig en bereikt hij hetzelfde piekvermogen. Een bijzonderheid van de CX-motor is dat het absolute maximumvermogen van bijna 700 watt pas wordt bereikt bij een relatief hoog rijvermogen van ongeveer 230 watt. Het systeem is daarom ontworpen om sportieve rijders te belonen.
- Sport & eMTB: Een vergelijkbaar paar vormt een niveau lager. De Sportmodus fungeert als een klassieke, lineaire modus, terwijl de eMTB-modus de progressieve tegenhanger ervan is. Interessant is dat hun curven elkaar kruisen. Bij een lagere inspanning van de rijder is de Sportmodus krachtiger, wat resulteert in een directere respons. Bij een hogere inspanning van de rijder neemt de eMTB-modus echter in, omdat de ondersteuning progressief toeneemt, terwijl de lineaire curve van de Sportmodus vlakker is. De keuze tussen deze twee modi hangt sterk af van uw persoonlijke rijstijl en voorkeur voor een consistent of dynamisch rijgevoel.
- Tour+ – De allrounder met het breedste aanbod: De meest interessante modus in de test is misschien wel Tour+. Deze modus is de meest vooruitstrevende van allemaal en bestrijkt een enorm bereik. Bij een laag vermogen tot ongeveer 130 watt is de curve vrijwel identiek aan de zwakke Eco-modus. In dit bereik is hij extreem energiezuinig. Trapt de fietser echter harder, dan komt de modus tot leven. De curve loopt steil op en overtreft de lineaire Tour-modus en zelfs de Sport-modus, totdat hij uiteindelijk een maximaal vermogensniveau bereikt dat vergelijkbaar is met Sport en eMTB. Daarmee overbrugt hij de kloof tussen de meest zuinige en de op één na krachtigste modus. In de fabrieksinstellingen voelt de Tour+-modus echter vaak wat te zwak aan in het lagere bereik.
- Tour & Eco – De basismodi: Aan de onderkant van het spectrum bevinden zich de lineaire Tour- en Eco-modi. Opvallend is het vrij grote vermogensverschil tussen beide. Met een maximaal motorvermogen van ongeveer 220 watt is de Eco-modus zeer conservatief en vooral ontworpen voor een maximale actieradius. De Tour-modus biedt merkbaar meer ondersteuning en is een solide metgezel voor gematigde tochten.
De ondersteuningsfactor: de brug tussen de modi
Een andere grafiek die de aard van de modi illustreert, toont de ontwikkeling van de ondersteuningsfactor afhankelijk van de prestaties van de rijder. Dit illustreert het concept van progressieve modi bijzonder duidelijk. Terwijl de lineaire modi (Eco, Tour, Sport, Turbo) eruitzien als bijna perfect vlakke lijnen – hun ondersteuningsfactor blijft constant – vertonen de progressieve modi steil oplopende curven.
Bosch lijkt de progressieve modi te hebben ontworpen om de respectievelijke lineaire niveaus te overbruggen. De Tour+-modus bestrijkt het bereik tussen Eco en Tour, afhankelijk van de prestaties van de fietser. De eMTB-modus bestrijkt het bereik tussen Tour en Sport, en de eMTB+-modus bestrijkt het bereik tussen Sport en Turbo. Dit onderstreept hun functie als "automatische modi", waardoor de fietser naadloos toegang heeft tot het juiste ondersteuningsniveau via zijn eigen trapkracht.
Personalisatie via app: Fine-tuning voor de perfecte rit
Naast de keuze uit de vier actieve modi biedt de eBike Flow app extra instelmogelijkheden voor elk individueel ondersteuningsniveau. Parameters zoals ondersteuning, dynamiek, maximumsnelheid en maximaal koppel kunnen worden aangepast binnen een bereik van -5 tot +5.
Om het effect van deze instellingen te visualiseren, vergeleken we de Turbo-modus in de standaardstand (0) en met maximale ondersteuning (+5) op de testbank. Het resultaat is duidelijk: door het ondersteuningsniveau te verhogen, verschuift de gehele vermogenscurve omhoog. Dit betekent dat de motor over het gehele bereik meer vermogen levert bij dezelfde inspanning van de rijder. De fiets voelt merkbaar krachtiger aan.
Deze aanpassingsoptie is een krachtig hulpmiddel. Een rijder die de Tour+-modus aan de onderkant te zwak vindt, kan deze perfect aanpassen aan zijn of haar behoeften door deze te verhogen naar +1 of +2. Dit creëert een persoonlijke allroundmodus die zuinig is wanneer je het rustig aan doet, maar krachtig wanneer het er echt op aankomt. Experimenteren met deze instellingen is sterk aan te raden om de perfecte setup te vinden voor jou, je fiets en het terrein.
Speciale functies en energieverbruik
Naast puur vermogen bieden sommige modi speciale functies. Zo beschikken de eMTB- en eMTB+-modi over een uitgesproken "Extended Boost", waarmee je de fiets over obstakels zoals trappen kunt duwen, zelfs als je even stopt met trappen. Deze modi integreren ook algoritmen die ontworpen zijn om de achterwielspin op losse ondergrond te verminderen.
Er is bewust voor gekozen om het energieverbruik niet in het laboratorium te meten. Hoewel de lineaire modi nog steeds een zekere mate van vergelijkbaarheid mogelijk maken, is het verbruik van de progressieve modi sterk afhankelijk van rijstijl en terrein. Een fietser die de eMTB+-modus gebruikt op een vlakke route met weinig persoonlijke inspanning, zal zeer zuinig rijden. Een andere fietser die dezelfde modus gebruikt op een trail met veel korte, steile klimmetjes, zal een zeer hoog verbruik ervaren, omdat de motor vaak tot het maximum wordt belast. Laboratoriumwaarden zijn weinig relevant voor de praktijk.
Bosch E-Bike-modi: enorm potentieel voor alle soorten rijders
De verscheidenheid aan ondersteuningsniveaus die het Bosch Smart System biedt, is veel meer dan alleen marketing. Het biedt rijders enorme mogelijkheden om hun rijervaring te personaliseren. De fundamentele keuze is tussen de voorspelbare, constante lineaire modi en de dynamische, intuïtieve progressieve modi. Terwijl de eerste ideaal zijn voor toerrijders en puristen die precies willen weten wat ze krijgen, tonen de laatste hun sterke punten in sportief en gevarieerd terrein, waar ze zich aanpassen aan de eisen zoals een automatische transmissie.
De Tour+-modus blijkt de meest veelzijdige van allemaal te zijn, en met een beetje finetuning in de app kan het voor veel fietsers de perfecte "altijd-aan"-modus worden. Uiteindelijk is de duidelijke aanbeveling: wees niet bang voor de vele opties! Experimenteren met de verschillende modi en instellingen in de Flow-app loont de moeite en is de sleutel tot het volledig benutten van je e-bike.